Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor

Ama o zaman Karadeniz Oda Orkestrasэ olarak kuruldu. Bьtьn tьrlere saygэm var. Зok юaюэrmэюtэm, meрer baюarэlэymэюэm kemanda ve piyanoda. Konservatuvardan 9 sene sonra mezun oldum. Ben Barok, klasik ve romantik mьziрi severim. Verdiрim konserler dэюэnda yazэ yazmayэ da зok seviyorum. Hatta orkestradan ayrэlma dilekзemi verdiрim zaman orkestranэn genel mьdьrь dilekзemi yэrttэ, "Юaka yapэyorsun" dedi. Babam beni okula bэraktэ ve gitti. Bu orkestrayэ 20 yэl yцnettim. Ьlkenin problemleri ve sorunlarэndan uzak kalmamayэ tercih ediyorum. Kьзьkken sesim gьzeldi, юarkэ sцylerdim. Mьziksiz bir yaюam dьюьnemiyorum. Эstanbul, Romanya ve Kiev'de Зaykovski Mьzik Akademisi'nde eрitimler aldэm. Bakэn mьziрin зeюitleri olabilir. Bana "Sen kemana" dediler. Hiз unutmuyorum babam da onlara "Ben Cumhuriyet hafэzэyэm, siz anlamazsэnэz, iюime karэюmayэn" diye cevap vermiю. Bence her kьзьk зocuk mьzikle ilgilenmeli, en az bir enstrьman црrenmeli. Bu dцnemlerde oda orkestralarэyla da зok зalэюtэm ve bir hayli turneler yaptэk. Ekrem Zeki Ьn, keman црretmeniydi okulda. Babam kцyьn hafэzэydэ, ben hafэz oрluyum. Hatta sahneye de davet edip bir parзayэ yцnetmemi istediler ben de Nihavend Longa'yэ yцnettim. Црrenmenin sonu yok, ayrэca bir senfoniyi yцnetirken duyulan haz da зok bambaюka bir юey. 19 Mayэs Genзlik Orkestrasэ'nэ, Niюantaюэ Ьniversitesi Orkestrasэ'nэ ve Mьlkiyeliler Birliрi Topluluрu'nu da yine ben kurdum. Ama mesafe kэsaydэ ve en sevdiрim юarkэlarэ sцyleyemeden eve dцnьyordum. Bu nedenle mьzisyen olduрuma юьkrediyorum. Юeflik ve hocalэрa yцnelerek bu durumu yenmeyi baюardэm. Japonya'dan Eski Sovyetler Birliрi Cumhuriyetlerine, Avrupa'dan Amerika'ya kadar dьnyanэn dцrt bir yanэnda solist ve baю kemancэ olarak konserler vermiю, orkestralar yцnetmiю usta bir isim Prof. O rahatsэz oluyordu. Ьnь ve katэlэmcэlarэ Karadeniz dэюэna da yayэlэnca Nihat Bey'e "Bunun adэ Tekfen Filarmoni Orkestrasэ" olsun dedim. Mьziрin diрer dallarэna negatif bir aзэdan bakmam. Эnsanlar bu yьzyэlda neden hвlв birbirlerini цldьrьyor anlamak gerзekten gьз. Kesin dцnью kararэ aldэm fakat o yэl bir de Hollanda'da 13 parзadan oluюan bir 'long play' plak зэkardэm. MAALESEF KEMANI BIRAKMAK ZORUNDA KALDIMOrkestra yцnetmek, mьzik yapmak, sahnede olmak size kendinizi nasэl hissettiriyor"Эcracэlэk baюka bir юey, юeflik baюka bir юey. SAVAЮLAR ЭNSANLIРA HЭЗ YAKIЮMIYORNasэlsэnэz, юu ara hayata ve gьndeme dair neler dьюьnьyorsunuz"Yaюamaya devam ediyorum ama dьnyanэn юu an iзinde bulunduрu durum elbette hoю deрil. Bu nedenle her aileye tavsiye ediyorum зocuklarэna bir enstrьman зalmayэ црretmelerini. Babam bir gьn gazetede konservatuvar ilanэnэ gцrmью. Beni onun yanэna verdiler. Bu orkestra ile de birзok konser verdik, ьniversitenin kutlama tцrenlerinde зaldэk fakat araya pandemi girdi ve birзok юey aksadэ. MЬZЭK YAЮAMIN TA KENDЭSЭMьzik sizin iзin ne demek"Mьzik bana gцre yaюamэn ta kendisi. Onlarla iftihar ediyorum. Savaюlar, зatэюmalar; insanlэрa hiз yakэюmэyor. Burasэ klasik mьzik okulu" dedi. . ЬLKE SORUNLARIYLA ЭLGЭLENMEK HERKESЭN GЦREVЭ65 yэlэ geride bэraktэnэz mьzikal yolculuрunuzda. "Hani юarkэ"" diye sordum. Эntihara kadar gidebilirdim. Mьzisyen olmasaydэm o bьyьk bestecileri nasэl tanэrdэm" Usta mьzisyenlerden sonra doрmuю olmayэ цnemli bir юans olarak gцrьyorum. Onlara ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi dinlemelerini, anlamaya ve црrenmeye зalэюmalarэnэ tavsiye ederim. Babamэn bu tutumu sayesinde konservatuvar sэnavэna gцtьrdьler beni. Ben de tutturdum юarkэcэ olacaрэm diye. Okul da beni layэk gцrdь, tцren yapэlmэюtэ. Kэsa bir sьre цnce Nihat Bey'in цlьm yэldцnьmьnden цtьrь onun hatэrasэna verilen konsere davet edildim, seyirciler arasэndaydэm. Bu ьzьntьmь hocalэрa kendimi vererek ve юeflik yaparak unutmaya зalэюtэm. Japonya'dan Avrupa'ya kadar birзok konserler verdik. Зьnkь herkesin gцrevidir ьlke sorunlarэyla ilgilenmek. Bu alanda sanatзэ yetiюtiren bir eрitimci aynэ zamanda. Tьrk bestecilerimizden de Adnan Saygun, Ulvi Cemal Erkin ve Cemal Reюit Rey benim iзin зok цnemliler. Baюэmdan kaynar sular dцkьldь o an. Hafэz babasэnэn gazetede gцrdьрь konservatuvar okulu ilanэyla baюlayan mьzik yolculuрunda 65 yэlэ geride bэraktэ. Tiyatroda, operada, sinemada. O zaman Borusan Oda Orkestrasэ olarak kurdum. Bu plak o yэl Hollanda'da en зok satэlan plak oldu. Koskoca bir toplumun bцyle bir boюluрu nasэl olabilir diye dьюьndьm ve orkestralar kurmaya baюladэm. Цrneрin Зaykovski benim vazgeзemeyeceрim bir bestecidir. . Borusan bunlardan biridir. Orada doрdum. Mьziрe ve hayatэna dair konuюtuk. Kendi sahasэnda baюarэlэ olmuю herkesi takdir ederim. Ben bunlardan olmadэm зьnkь baю kemancэ ve solist olarak bir hayli gцrevde bulundum, maalesef uzun seneler цnce sol elimde yaюadэрэm bir saрlэk sorunundan dolayэ kemanэ зalamaz hale geldim ve bэrakmak zorunda kaldэm. Dьюьnmeyi, felsefeyi ve edebiyatэ зok seviyorum. 20 binden fazla kiюi цldь ve bunlarэn da bьyьk bir kэsmэ kadэnlar ve зocuklar. Зьnkь o zaman kendilerini tatmin, dinleyicilerini de memnun ederler. HER ЮEYЭ BIRAKIP YURDA DЦNMEYЭ TERCЭH ETTЭMBorusan ve Tekfen gibi orkestralarэ, birзok ьniversitede de зeюitli mьzik topluluklarэ kurdunuz. Зьnkь dikkat ederseniz her юeyde mьzik vardэr. Dцndьkten sonra Tьrkiye'de oda ve цzel orkestralarэn olmadэрэnэ fark ettim. Mutluluktan uзuyordum, Ahmet Ьstьn gibi biri olacaрэm diye dьюьnьyordum. Evde yaюlэ bir anneanne vardэ, Ayюe Nine. Ertesi gьn Vatan, TAN ve Cumhuriyet gazetelerinde resmimi basmэюlardэ. . Юimdi de Эsrail-Filistin. Dr. Hollanda'da da 5 sene Frysk Orkestrasэ'nэn baюkemancэlэрэnэ ьstlendim, Milano'da birinci kemancэlэk yaptэm. Ancak bageti alэp eline sahneye зэkmakla olmuyor юeflik. Bunlardan en цnemlisi Haliз Ьniversitesi'nde kurduрum oda orkestrasэdэr. Эstanbul Belediye Konservatuvarэ yatэlэ kэsmэnэ kazandэm. Saim Akзэl. Юeflik цyle "Црrendim bitti tamam ben юef oldum" diyebileceрiniz bir alan deрil. Эki sene sonra bir iю insanэ okula bir keman hediye etti, "Bunu sizin takdir edeceрiniz bir црrenciye hediye olarak verin" diye. O da kabul etti. Beni зok etkiledi. 5 yэl yцnettim ve 4 tane de tanэnmэю sanatзэlarэmэzэn solist olarak katэldэрэ CD зэkardэm. Bir gьn gelip ellerimizi kontrol ettiler. Bu nedenle ne зalarlarsa зalsэnlar, hangi tьr mьzik yaparlarsa yapsэnlar; onda ileriye gitmeye ve baюarэlэ olmaya odaklanmalэlar. "Ne юarkэsэ" diye sordu Ekrem Hoca, "Burada юarkэ falan yok. Almanya'da Bodensee Senfoni Orkestrasэ'nэ baюkemancэlэрэnэ yaptэm. Beю yэlэn sonunda da Tekfen Filarmoni Orkestrasэ'nэ kurdum. HER ЗOCUK BЭR ENSTRЬMAN ЦРRENMELЭMьzik iyileюtirir sцzьne katэlэyor musunuz" Siz hangi mьzisyenleri ve mьzik tarzlarэnэ seviyorsunuz"Evet katэlэyorum зьnkь mьzik insanэn ruhunu okюayan ve zenginleюtiren bir юey. Bunlarsэz yapamam. Bunun son bulmasэnэ istiyorum. Цrneрin bakkala giderken. Biz de sanatзэlar olarak bundan зok etkileniyoruz ama elimizden bir юey gelmiyor. Elimden geldiрi kadar da icra etmeye зalэюэyorum. Bir usta olarak genз sanatзэlara neler sцylemek istersiniz"Mutlaka bir enstrьman зalmalэlar. Kitap ve gazete okumayэ da. Ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi seviyorum ve deрerli buluyorum. Tьrkiye'ye dцnьюьmьn цnemli olaylarэndan bir tanesi de bu цzel orkestralarэ kurmuю olmam diye dьюьnьyorum. Geldiрi noktada yetiюtirdiрi yьzlerce sanat црrencisi, verdiрi yьzlerce konserin derin hazzэ ve bu alana sunduрu katkэlarэn tarifsiz gururunu yaюэyor. Юefliрin de ayrэ gьзlьkleri var fakat bazэ kimseler bir enstrьmanэ hakkэyla solist olacak nitelikte beceremediрi iзin genelde юefliрe dцnьyor. Bunlarэ yaparken motivasyonunuz neydi"Yьksek okulu Almanya'da bitirdim. Babama mektup yazdэm, gelin beni alэn, burasэ yanlэю okul diye. 1981 yэlэnda Hollanda'da baю kemancэ iken yurda dцnmeye karar verdim. Kendimi юefliрe ve hocalэрa adamasaydэm bunun sonu kцtь olabilirdi. Bu orkestrada 23 ьlkeden sanatзэlar yer alэyordu. Bana gцsterip "Bak sana gцre юarkэcэ okulu varmэю" dedi. Mecburen keman црrenmeye baюladэm. Enstrьman црrenmek зaba ister. Зьnkь Hollanda'da зok iyi durumdaydэm. Bazэ yazэlarэm da gazetelerde yayэnlandэ. Юцyle bir dцnьp baktэрэnэzda ne geзiyor aklэnэzdan"Yetiюtirdiрim црrenciler ve onlarla verdiрim konserler geliyor aklэma. Siz bir mьzik aleti зalmayэ parayla satэn alamazsэnэz. BABAMA MЭNNETTARIMЗocukluрunuzda mьziрe olan ilginiz nasэldэ"Эlkokulu Biga'nэn Dimetoka kцyьnde okudum. Dьюьnьn 50 sene keman зalmэюsэnэz, kemanэ o kadar зok seviyorsunuz ama bir gьn зalamaz hale geliyorsunuz. Babamэn beni bu okula gцndereceрini duyanlar babama "Yahu sen hafэzsэn, oрlunu nasэl юarkэcэ okuluna gцnderirsin"" demiюler. . Elbette зok bьyьk ьzьntь yaюadэm. Fakat ben tekrar dilekзe verdim ve kesin olarak yurda dцndьm. Okul Эstanbul'daydэ. Biz de kendisiyle hocasэ olduрu Haliз Ьniversitesi'nde bir araya gelerek keyifli bir sцyleюi gerзekleюtirdik. . O an neler dьюьndьnьz"Kemanэ зalamaz hale geldiрimde tabii зok ьzьldьm, kahroldum. Bunlarэ mьziksiz dьюьnebiliyor musunuz" Mьzik insanэn vazgeзemeyeceрi, doрasэnda olan ve tabiatta bulunan bir olay. Ьniversitelerde de orkestralar kurdum. Elinizdeki sorunun ardэndan yэllarca зaldэрэnэz kemanэ bэraktэnэz. Buna цncьlьk etmekten kэvanз duyuyorum. Radyo yeni зэkmэюtэ o zaman, biz de almэюtэk, юarkэlar dinleyip ezberliyordum. . . Babama зok minnettarэm mekвnэ cennet olsun, onun sayesinde buralara geldim. Эnюallah dьzelir. Цnce baю kemancэ ve solist olarak yetiюtiriyor kendini, ardэndan da orkestra юefliрine yцneliyor. . Yetiюtirdiрim црrenciler bugьn dьnyanэn dцrt kэtasэnda. Ne gelen oldu ne de giden. . Ben de зocukluk aklэyla bakkaldan en цnemli alacaрэmэ юeyi bilerek unutuyordum, sonra tekrar bakkala gцnderiliyordum ve yolda geri kalan юeyleri sцylьyordum. Orkestra юefliрi yaptэрэm iзin de bu bestecilerin eserlerini de sэk sэk yцnetiyorum. Ben de yollarda юarkэ sцylьyordum. Kцln Devlet Yьksek Mьzik Okulu'nda eрitimimi tamamladэm.

Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor

Mutluluktan uзuyordum, Ahmet Ьstьn gibi biri olacaрэm diye dьюьnьyordum. Konservatuvardan 9 sene sonra mezun oldum. Юeflik ve hocalэрa yцnelerek bu durumu yenmeyi baюardэm. Ancak bageti alэp eline sahneye зэkmakla olmuyor юeflik. Bu dцnemlerde oda orkestralarэyla da зok зalэюtэm ve bir hayli turneler yaptэk. Saim Akзэl. Bunun son bulmasэnэ istiyorum. Ben de yollarda юarkэ sцylьyordum. Bu orkestra ile de birзok konser verdik, ьniversitenin kutlama tцrenlerinde зaldэk fakat araya pandemi girdi ve birзok юey aksadэ. . Hiз unutmuyorum babam da onlara "Ben Cumhuriyet hafэzэyэm, siz anlamazsэnэz, iюime karэюmayэn" diye cevap vermiю. . Mьziрin diрer dallarэna negatif bir aзэdan bakmam. Юцyle bir dцnьp baktэрэnэzda ne geзiyor aklэnэzdan"Yetiюtirdiрim црrenciler ve onlarla verdiрim konserler geliyor aklэma. Babam beni okula bэraktэ ve gitti. Юeflik цyle "Црrendim bitti tamam ben юef oldum" diyebileceрiniz bir alan deрil. Biz de sanatзэlar olarak bundan зok etkileniyoruz ama elimizden bir юey gelmiyor. Kesin dцnью kararэ aldэm fakat o yэl bir de Hollanda'da 13 parзadan oluюan bir 'long play' plak зэkardэm. Fakat ben tekrar dilekзe verdim ve kesin olarak yurda dцndьm. Ben bunlardan olmadэm зьnkь baю kemancэ ve solist olarak bir hayli gцrevde bulundum, maalesef uzun seneler цnce sol elimde yaюadэрэm bir saрlэk sorunundan dolayэ kemanэ зalamaz hale geldim ve bэrakmak zorunda kaldэm. Bunlarэ mьziksiz dьюьnebiliyor musunuz" Mьzik insanэn vazgeзemeyeceрi, doрasэnda olan ve tabiatta bulunan bir olay. Цrneрin bakkala giderken. Onlarla iftihar ediyorum. Evde yaюlэ bir anneanne vardэ, Ayюe Nine. MЬZЭK YAЮAMIN TA KENDЭSЭMьzik sizin iзin ne demek"Mьzik bana gцre yaюamэn ta kendisi. Babamэn bu tutumu sayesinde konservatuvar sэnavэna gцtьrdьler beni. Hatta orkestradan ayrэlma dilekзemi verdiрim zaman orkestranэn genel mьdьrь dilekзemi yэrttэ, "Юaka yapэyorsun" dedi. Bu alanda sanatзэ yetiюtiren bir eрitimci aynэ zamanda. Tiyatroda, operada, sinemada. Bu nedenle mьzisyen olduрuma юьkrediyorum. Bunlarэ yaparken motivasyonunuz neydi"Yьksek okulu Almanya'da bitirdim. Эnюallah dьzelir. 19 Mayэs Genзlik Orkestrasэ'nэ, Niюantaюэ Ьniversitesi Orkestrasэ'nэ ve Mьlkiyeliler Birliрi Topluluрu'nu da yine ben kurdum. . Mьziksiz bir yaюam dьюьnemiyorum. O da kabul etti. BABAMA MЭNNETTARIMЗocukluрunuzda mьziрe olan ilginiz nasэldэ"Эlkokulu Biga'nэn Dimetoka kцyьnde okudum. Biz de kendisiyle hocasэ olduрu Haliз Ьniversitesi'nde bir araya gelerek keyifli bir sцyleюi gerзekleюtirdik. Hatta sahneye de davet edip bir parзayэ yцnetmemi istediler ben de Nihavend Longa'yэ yцnettim. Orkestra юefliрi yaptэрэm iзin de bu bestecilerin eserlerini de sэk sэk yцnetiyorum. Buna цncьlьk etmekten kэvanз duyuyorum. Ertesi gьn Vatan, TAN ve Cumhuriyet gazetelerinde resmimi basmэюlardэ. . Bu nedenle her aileye tavsiye ediyorum зocuklarэna bir enstrьman зalmayэ црretmelerini. Юimdi de Эsrail-Filistin. HER ЮEYЭ BIRAKIP YURDA DЦNMEYЭ TERCЭH ETTЭMBorusan ve Tekfen gibi orkestralarэ, birзok ьniversitede de зeюitli mьzik topluluklarэ kurdunuz. Ben Barok, klasik ve romantik mьziрi severim. Bu ьzьntьmь hocalэрa kendimi vererek ve юeflik yaparak unutmaya зalэюtэm. Geldiрi noktada yetiюtirdiрi yьzlerce sanat црrencisi, verdiрi yьzlerce konserin derin hazzэ ve bu alana sunduрu katkэlarэn tarifsiz gururunu yaюэyor. Verdiрim konserler dэюэnda yazэ yazmayэ da зok seviyorum. Borusan bunlardan biridir. Dьюьnьn 50 sene keman зalmэюsэnэz, kemanэ o kadar зok seviyorsunuz ama bir gьn зalamaz hale geliyorsunuz. Ne gelen oldu ne de giden. Babam bir gьn gazetede konservatuvar ilanэnэ gцrmью. SAVAЮLAR ЭNSANLIРA HЭЗ YAKIЮMIYORNasэlsэnэz, юu ara hayata ve gьndeme dair neler dьюьnьyorsunuz"Yaюamaya devam ediyorum ama dьnyanэn юu an iзinde bulunduрu durum elbette hoю deрil. Зьnkь herkesin gцrevidir ьlke sorunlarэyla ilgilenmek. Koskoca bir toplumun bцyle bir boюluрu nasэl olabilir diye dьюьndьm ve orkestralar kurmaya baюladэm. Tьrk bestecilerimizden de Adnan Saygun, Ulvi Cemal Erkin ve Cemal Reюit Rey benim iзin зok цnemliler. Bazэ yazэlarэm da gazetelerde yayэnlandэ. Babam kцyьn hafэzэydэ, ben hafэz oрluyum. Dr. Юefliрin de ayrэ gьзlьkleri var fakat bazэ kimseler bir enstrьmanэ hakkэyla solist olacak nitelikte beceremediрi iзin genelde юefliрe dцnьyor. Elinizdeki sorunun ardэndan yэllarca зaldэрэnэz kemanэ bэraktэnэz. Japonya'dan Avrupa'ya kadar birзok konserler verdik. Цnce baю kemancэ ve solist olarak yetiюtiriyor kendini, ardэndan da orkestra юefliрine yцneliyor. 20 binden fazla kiюi цldь ve bunlarэn da bьyьk bir kэsmэ kadэnlar ve зocuklar. ЬLKE SORUNLARIYLA ЭLGЭLENMEK HERKESЭN GЦREVЭ65 yэlэ geride bэraktэnэz mьzikal yolculuрunuzda. Bunlardan en цnemlisi Haliз Ьniversitesi'nde kurduрum oda orkestrasэdэr. Orada doрdum. Savaюlar, зatэюmalar; insanlэрa hiз yakэюmэyor. Kцln Devlet Yьksek Mьzik Okulu'nda eрitimimi tamamladэm. Bir gьn gelip ellerimizi kontrol ettiler. 1981 yэlэnda Hollanda'da baю kemancэ iken yurda dцnmeye karar verdim. Almanya'da Bodensee Senfoni Orkestrasэ'nэ baюkemancэlэрэnэ yaptэm. O an neler dьюьndьnьz"Kemanэ зalamaz hale geldiрimde tabii зok ьzьldьm, kahroldum. Зok юaюэrmэюtэm, meрer baюarэlэymэюэm kemanda ve piyanoda. Babamэn beni bu okula gцndereceрini duyanlar babama "Yahu sen hafэzsэn, oрlunu nasэl юarkэcэ okuluna gцnderirsin"" demiюler. Kэsa bir sьre цnce Nihat Bey'in цlьm yэldцnьmьnden цtьrь onun hatэrasэna verilen konsere davet edildim, seyirciler arasэndaydэm. Hafэz babasэnэn gazetede gцrdьрь konservatuvar okulu ilanэyla baюlayan mьzik yolculuрunda 65 yэlэ geride bэraktэ. "Ne юarkэsэ" diye sordu Ekrem Hoca, "Burada юarkэ falan yok. Elimden geldiрi kadar da icra etmeye зalэюэyorum. Mьzisyen olmasaydэm o bьyьk bestecileri nasэl tanэrdэm" Usta mьzisyenlerden sonra doрmuю olmayэ цnemli bir юans olarak gцrьyorum. Dьюьnmeyi, felsefeyi ve edebiyatэ зok seviyorum. Ben de зocukluk aklэyla bakkaldan en цnemli alacaрэmэ юeyi bilerek unutuyordum, sonra tekrar bakkala gцnderiliyordum ve yolda geri kalan юeyleri sцylьyordum. Beю yэlэn sonunda da Tekfen Filarmoni Orkestrasэ'nэ kurdum. Enstrьman црrenmek зaba ister. Elbette зok bьyьk ьzьntь yaюadэm. Onlara ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi dinlemelerini, anlamaya ve црrenmeye зalэюmalarэnэ tavsiye ederim. Зьnkь o zaman kendilerini tatmin, dinleyicilerini de memnun ederler. Bana "Sen kemana" dediler. Bunlarsэz yapamam. Kendi sahasэnda baюarэlэ olmuю herkesi takdir ederim. Bana gцsterip "Bak sana gцre юarkэcэ okulu varmэю" dedi. Ekrem Zeki Ьn, keman црretmeniydi okulda. Ьniversitelerde de orkestralar kurdum. Okul Эstanbul'daydэ. Ьnь ve katэlэmcэlarэ Karadeniz dэюэna da yayэlэnca Nihat Bey'e "Bunun adэ Tekfen Filarmoni Orkestrasэ" olsun dedim. Эstanbul, Romanya ve Kiev'de Зaykovski Mьzik Akademisi'nde eрitimler aldэm. Dцndьkten sonra Tьrkiye'de oda ve цzel orkestralarэn olmadэрэnэ fark ettim. Ьlkenin problemleri ve sorunlarэndan uzak kalmamayэ tercih ediyorum. Hollanda'da da 5 sene Frysk Orkestrasэ'nэn baюkemancэlэрэnэ ьstlendim, Milano'da birinci kemancэlэk yaptэm. Burasэ klasik mьzik okulu" dedi. Bu orkestrada 23 ьlkeden sanatзэlar yer alэyordu. Эnsanlar bu yьzyэlda neden hвlв birbirlerini цldьrьyor anlamak gerзekten gьз. . Babama зok minnettarэm mekвnэ cennet olsun, onun sayesinde buralara geldim. Ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi seviyorum ve deрerli buluyorum. Bьtьn tьrlere saygэm var. Bakэn mьziрin зeюitleri olabilir. Ben de tutturdum юarkэcэ olacaрэm diye. . O zaman Borusan Oda Orkestrasэ olarak kurdum. "Hani юarkэ"" diye sordum. Kitap ve gazete okumayэ da. . Ama o zaman Karadeniz Oda Orkestrasэ olarak kuruldu. Ama mesafe kэsaydэ ve en sevdiрim юarkэlarэ sцyleyemeden eve dцnьyordum. Bu plak o yэl Hollanda'da en зok satэlan plak oldu. Эstanbul Belediye Konservatuvarэ yatэlэ kэsmэnэ kazandэm. Зьnkь Hollanda'da зok iyi durumdaydэm. Bu nedenle ne зalarlarsa зalsэnlar, hangi tьr mьzik yaparlarsa yapsэnlar; onda ileriye gitmeye ve baюarэlэ olmaya odaklanmalэlar. Japonya'dan Eski Sovyetler Birliрi Cumhuriyetlerine, Avrupa'dan Amerika'ya kadar dьnyanэn dцrt bir yanэnda solist ve baю kemancэ olarak konserler vermiю, orkestralar yцnetmiю usta bir isim Prof. Babama mektup yazdэm, gelin beni alэn, burasэ yanlэю okul diye. Црrenmenin sonu yok, ayrэca bir senfoniyi yцnetirken duyulan haz da зok bambaюka bir юey. Yetiюtirdiрim црrenciler bugьn dьnyanэn dцrt kэtasэnda. . Tьrkiye'ye dцnьюьmьn цnemli olaylarэndan bir tanesi de bu цzel orkestralarэ kurmuю olmam diye dьюьnьyorum. Radyo yeni зэkmэюtэ o zaman, biz de almэюtэk, юarkэlar dinleyip ezberliyordum. HER ЗOCUK BЭR ENSTRЬMAN ЦРRENMELЭMьzik iyileюtirir sцzьne katэlэyor musunuz" Siz hangi mьzisyenleri ve mьzik tarzlarэnэ seviyorsunuz"Evet katэlэyorum зьnkь mьzik insanэn ruhunu okюayan ve zenginleюtiren bir юey. Beni onun yanэna verdiler. Beni зok etkiledi. Эntihara kadar gidebilirdim. Mьziрe ve hayatэna dair konuюtuk. O rahatsэz oluyordu. Bu orkestrayэ 20 yэl yцnettim. Bence her kьзьk зocuk mьzikle ilgilenmeli, en az bir enstrьman црrenmeli. Цrneрin Зaykovski benim vazgeзemeyeceрim bir bestecidir. Kendimi юefliрe ve hocalэрa adamasaydэm bunun sonu kцtь olabilirdi. Зьnkь dikkat ederseniz her юeyde mьzik vardэr. Okul da beni layэk gцrdь, tцren yapэlmэюtэ. Siz bir mьzik aleti зalmayэ parayla satэn alamazsэnэz. Baюэmdan kaynar sular dцkьldь o an. 5 yэl yцnettim ve 4 tane de tanэnmэю sanatзэlarэmэzэn solist olarak katэldэрэ CD зэkardэm. MAALESEF KEMANI BIRAKMAK ZORUNDA KALDIMOrkestra yцnetmek, mьzik yapmak, sahnede olmak size kendinizi nasэl hissettiriyor"Эcracэlэk baюka bir юey, юeflik baюka bir юey. Kьзьkken sesim gьzeldi, юarkэ sцylerdim. Эki sene sonra bir iю insanэ okula bir keman hediye etti, "Bunu sizin takdir edeceрiniz bir црrenciye hediye olarak verin" diye. Bir usta olarak genз sanatзэlara neler sцylemek istersiniz"Mutlaka bir enstrьman зalmalэlar. . Mecburen keman црrenmeye baюladэm.